Huilen

Er wordt nogal lacherig gedaan over de huilpartijen in Noord-Korea bij het overlijden van Kim-Jong Il, de lokale communistische dictator. De staatstelevisie en de propaganda zou er voor zorgen dat de man aanbeden werd als een half- of hele god. Dat beweren alvast onze media.

En dat klopt uiteraard. Noord-Korea is geïsoleerd van de wereld en dus kennen de inwoners enkel de werkelijkheid zoals hun eigen kanalen die weergeven. Neem er bij dat vanaf kleinsaf de kinderen ingelepeld krijgen dat het land staat of valt met de president en je begrijpt de ontreddering van de elite. Want uiteindelijk is het enkel die groep die in beeld komt. Niet de modale, hongerlijdende landbouwer.

Dictaturen zullen er alles aan proberen doen om informatie van buitenaf te blokkeren. Of dat nu met kranten is (zo werd ten tijde van Leopold II regelmatig een Frans en kritisch tijdschrift terug over de grens gegooid), radio (zoals het proberen van het blokkeren van de BBC ten tijde van de Duitse bezetting) en nu het internet het geval is.

Hoewel, soms vraag je je af hoe ver die werkelijkheid van ons staat.

Enkele voorbeelden.

Bij het overlijden van Boudewijn overtroffen de kranten en de andere media zich in superlatieven. Nochtans zijn er ook kritische kantjes aan zijn bestuur.

Nog erger was het overlijden van de voormalige prinses Diana.

Of neem nu maar het optreden en/of split van enkele eendagsvliegen die tot tienerhysterie leidt.

Natuurlijk kan je hier af en toe nog eens een kritische noot laten horen. Dat kan je in Noord-Korea niet.

De werkelijkheid is dat na het overlijden van leiders er nieuwe leiders komen. Die kunnen het beleid verder zetten of veranderen maar beslissen ze daar over? Maken de leiders de processen of zorgen de processen er wel voor dat die leiders voor keuzes komen te staan? Ik geloof nog altijd dat het tweede dichter bij de werkelijkheid staat. Leiders die falen hebben meestal geprobeerd om die processen af te remmen en een enkeling ging te snel. Gorbatsjov bijvoorbeeld kon niet op tijd de rem zetten op de glasnost. Maar het proces van de desintegratie van de Sovjet Unie is een proces dat door meer factoren is veroorzaakt dan zijn plannen. Het kon misschien nog een paar jaar duren maar de desillusie van de inwoners over het systeem was een realiteit.

Nee, het hysterische gehuil in Noord-Korea staat dichter bij ons dan we soms denken. Al zie ik het nog niet gebeuren bij Di Rupo. Daarvoor zijn politici te laag op de maatschappelijke aanziensladder verzeild. Maar voor idolen en geïdialiseerde figuren als 'blauwbloedige' leiders is het wel gangbaar. En net zoals bij Kim-Jong Il is het niks meer dan een handig verpakte verkoopsstunt.

Soms zou je daar bij huilen...