De Franse verkiezingen: Macron eerder Micron

 De Franse verkiezingen zijn altijd interessant omdat ze een weerbots hebben op de ‘vaderlandsche’ politiek.

Wat er vorige zondag gebeurde betekende meer dan kon voorspeld worden. De enigen die er juist op zaten waren de exit-polls en… Marine Le Pen. De enige winnaar in de clash om Frankrijk.

Bij de presidentsverkiezingen bleek de breuk in Frankrijk al stukken dieper dan voorspeld. Mélenchon kreeg de steun van de dichtbevolkte en deels verpauperde steden. Neem nu Roubaix waar hij een absolute meerderheid kreeg. Le Pen wist dan weer de steun te krijgen van de verarmde plattelandsstreken. Macron kreeg dan vooral de steun van de betere steden en het dunner bevolkte platteland. Kortom: wie bij verandering dacht te verliezen.

Maar dé verliezers werden de Républicains en de groenen. Beide partijen donderden onder 5%-grens waardoor hun kosten niet terugbetaald worden. Centrum-rechts kon de schade nog redelijk beperken in de parlementsverkiezingen terwijl de groenen in een ‘groot’ links kartel kropen om te redden wat er te redden viel.

Dat Le Pen het niet kon halen in de presidentsverkiezingen was snel duidelijk. Met enkel de steun van Zemmour en La France Debout ging het nooit lukken. Los daarvan kan ze geen enkele grote stad op haar palmares schrijven en dat weegt te zwaar door.

Maar de droom van een volwaardige fractie (nu waren het nog 6 zetels) leefde wel.

Zemmour: nog niet uitgeteld

Toen ik in september vorig jaar in Frankrijk met vakantie was en op een avond de zenders afliep in mijn hotelkamer bleek dat op bijna alle actua-zenders in Frankijk Zemmour dé talk of the town was. Er wordt wat afgeluld op die zenders… Eéntje presteerde het zelfs om een uitzending te maken om uit te leggen waarom ze er geen uitzending over maakten. Om maar te zeggen: het startte met een hype.

Maar net als Fillion 5 jaar terug bleek de klassieke Franse agenda niet aan te slaan. Het thema koopkracht verdrong immigratie en islam tijdelijk naar de achtergrond. Le Pen had dat begrepen. Zemmour niet.

Exit Marion

De overstap van nichtje Marion was dan wel familiaal pijnlijk, het zorgde er wel voor dat de zoveelste dissidente vleugel vertrok. Philippot was al vertrokken en bleef hangen in de marge. Nu gingen er nog een aantal malcontenten weg.

Haalde Zemmour nog een respectabel resultaat bij de presidentsverkiezingen dan werden de parlementsverkiezingen een mislukking. Deels omdat de klassiek-rechtse kiezers terug keerden naar hun lokaal parlementslid en deels omdat het RN geen ruimte liet.

Europese Alliantie?  

Zemmour heeft dus nog enkele verkozenen maar geen zitje in het Frans parlement. Via Marion zijn er contacten met Fratelli d’ Italia die momenteel hoog scoren in de peilingen.  Vincenzo Sofo, haar vriend waarmee ze voor de tweede keer moeder is geworden, stapte uit de Lega Nord naar die partij. Mogelijk zijn er wel partijen die interesse hebben om hier een Europese fractie mee te vormen (Vox?). Dan moet Zemmour het potje wel warm zien te houden tot 2024.

Marine Le Pen: kaderversterking vanuit centrum-rechts

Le Pen haalde dus een historische fractie van 89 man. Opvallend is dat die verkozenen een omgekeerde maansikkel rond Parijs vormen. Op uitzondering van een zetel net boven Bordeaux is dat het beeld. In de hartlanden (Vaucluse en Var in het Zuiden, Nord en Picardië in het noorden).

Opvallend 1: lokale inplanting

Het overgrote deel van de verkozenen heeft 1 of meerdere lokale mandaten. Het is ergens logisch ook dat de 8 zetels die er waren behouden blijven.

Opvallend 2: centrum-rechtse kaders

Er is een overgang geweest van kaders van Debout La France naar het RN. Er zijn er een aantal verkozen geraakt. Het betekent hoe dan ook dat er een deel het politieke spel in het parlement kennen.

Opvallend 3: financiële versterking

De RN-fractie betekent dat er ook een belangrijk deel publieke middelen naar de partij stromen. Niet onbelangrijk gezien het eeuwige verwijt van de steun uit Rusland (waar overigens nooit over gelogen is).

Opvallend 4: exit Front Républicain

Het deed duidelijk zeer bij Mélenchon want bij een meerderheid van de tweede rondes verloor zijn partij tegen het RN. De verwijten naar vooral les Républicains was groot want die hadden niet opgeroepen om voor hem te stemmen. Mocht het om een strijd tegen de socialisten gegaan hebben hadden die dat misschien wel gedaan. Maar de versplintering van het politieke landschap heeft de houdbaarheid van het Front Républicain duidelijk beperkt

Optie…: verdere lokale inplanting

Frankrijk kent een millefeuille aan besturen. Bij de vorige regionale verkiezingen pakte het RN naast het zuiden en nog duidelijker naast het noorden. Maar met 89 verkozenen (als die hun werk doen…) klopt de partij nu met nog meer nadruk op de deur voor lokale besturen.

 

Macron/Micron

De grote verliezer is dus Macron. Geen absolute meerderheid en eigenlijk vooral aangewezen op Les Républicains. Alleen lijken die niet meteen thuis te geven voor de leider van een partij die ook bij hen aan cherrypicking heeft gedaan.

Het zou dus wel eens kunnen dat Macron als een lame duck 5 jaar lang Frankijk…niet bestuurt. Om het Marconisme dan terug te zien reduceren wegens een nieuw initiatief op centrum-links.

Mélenchon: coup raté

Mélenchon hoopte op een linkse meerderheid maar botste op de buitengebieden. Het is nu maar de vraag hoe lang zijn alliantie stand houdt.

Er was nochtans grote interesse. Ook bij ons. Als Elisabeth Meuleman als kandidaat voor het groene voorzitterschap een score van 20% naar voor schoof was dat ook weer in een linkse alliantie. De droom lijkt vooral van korte duur…

Verzwakking EU

Duidelijk is wel dat de blinde pro EU-koers van Macron niet zomaar meer verder kan gaan. Te meer ook omdat met Scholz er een ander figuur in Duitsland bestuurt. De oorlog in Oekraïne maakt dat die in eerste plaats nu in eigen land katten te geselen heeft.

De Franse verkiezingen zullen dus de komende jaren wegen op veel vlakken….