Cordon

Met het succes van vooral de PTB in Wallonië rijst de vraag of rond de ex- of neo- of post-communisten ook een cordontje nodig is. En daar is het opvallend hoe ànders die partijen in Europa behandeld worden.

Wat de Verfassungsschutz in Duitsland was, was het cordon in Italië: men ging niet met de communisten en de neo-fascistische MSI besturen. Dat vooral de communisten hele streken beheersten (waaronder Bologna) telde daar minder mee.

In heel wat landen zorgde het electorale systeem er wel voor dat opstoten van rechtse partijen onderdrukt werden. In Engeland volstond meestal de eerste ronde terwijl in Frankrijk er nog een tweede ronde als reserve werd ingebouwd. Dat er in de beginjaren met FN wel - weliswaar op lokaal niveau - werd samengewerkt verdween snel op de achtergrond.

Al in 1989 ondertekenden alle 'democratische' partijen een akkoord dat met het Vlaams Blok niet ging samengewerkt worden. Dat akkoord wel snel opgeblazen door de toenmalige Volksunie. Maar het werd hernieuwd na 'Zwarte Zondag', met name 24 november 1991.

Waar stond de PvdA toen? De partij hikte in Antwerpen tegen een zeteltje aan maar haalde die - ondanks de steun van heel wat van wat later BV's zou genoemd worden, niet. Lokaal was er Hoboken, en later Zelzate als electoraal verhaal.

In tegenstelling tot heel wat partijen in het buitenland die zich omvormden tot links-radicale maar niet meer naar het communisme referende partijen bleef de PvdA hangen. Steeds op zoek naar een communistisch paradijs: van Albanië naar Cuba, van Cuba naar China, van China naar Noord-Korea tot zelfs Congo.

Electoraal bleek de dokterspraktijken - waar nu berichten rond circuleren als zou er van daar uit aan politieke propaganda gedaan worden op kosten van de sociale zekeherid - het meest succesvol. Maar niet alle ideetjes waren even succesvol: het Resist-verhaal, een samenwerking met Abu Jahjah en C°, draaide falikant uit en kostte een aantal hardliners de kop.

Blijkbaar was de succesformule van de dokterspraktijken bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 een bijkomend argument om de lijn te verleggen zoals de Nederlandse SP of de Duitse WASG dat deden: links van de socialisten en minder elitair dan de Groenen. Daarmee kreeg de partij nog meer voet binnen bij de vakbonden die nog niet bekomen waren van het Generatiepact dat de socialisten mee hadden gesloten.

Het was dan ook een verrassing dat het pas in 2014 was dat de partij - na sterke gemeenteraadsverkiezingen in 2012 - in een aantal parlementen kwamen. Niet toevallig niet in het Vlaams Parlement. En dat was een opdoffer.

Geen nood evenwel want de Vlaamse pers schenkt de nodige aandacht aan Raoul Hedebouw, die met zijn Vlaamse achtergrond perfect tweetalig is. Peter Mertens mag het stellen met de meer gespecialiseerde programma's.

De discussie begon pas goed toen Hedebouw mocht aanschuiven bij 'De Slimste Mens'. En toen enkele journalisten gingen graven in de activiteiten van de PvdA. Een congres waar de Noord-Koreaanse communistische partij aanwezig bleek te zijn wordt nu gebruikt als stok om de rode hond te slaan.

De uitspraken van de 'grote' politici zijn op dat punt duidelijk. Zo stelde Annemie Neyts dat een cordon niet nodig was en dat ze het programma eigenlijk niet had gelezen. Zeer onwaarschijnlijk gezien ze genoeg contact heeft of had met culturo's die denken dat communisme interesse heeft in hun kunst. De praktijk is vaak anders. John Crombez veegt dan weer de hele geschiedenis onder de mat als niet meer relevant. Niet moeilijk als je met die partij op districtsniveau bestuurt. Dat is nog net uit de luwte.

Iets anders dreigt een progressief kartel in Antwerpen te worden. En niet zo ver van hier, in Zelzate, kijkt de PvdA al uit naar bestuursdeelname. En daar zou het wel eens heel raar kunnen draaien: de N-VA nam kort voor de gemeenteraadsverkiezingen de afgesoupeerde kopman van de CD&V over en nu blijkt het vooral die partij te zijn die op de wip zit. De inzet daar zal toch zijn of het de N-VA zal zijn die communisten aan het bewind brengt of niet.

Moet er een cordon komen rond de PvdA? Nee. Wat er moet komen is een grondige reiniging van een aantal gebruiken. Geen politici meer in spelprogramma's bijvoorbeeld. En politici die omwille van de mening van een andere partij weigeren om thema's te bespreken bewijzen niemand een dienst. Die problemen kennen immers geen cordon. Het feit dat de PvdA nu electoraal scoort kon iedereen voorspellen. De enige reden waarom het zo lang geduurd heeft ligt in de onkunde die de partij ten tonele bracht in de jaren ervoor. En laat het ons maar zeggen: de praktijk van partijen van dit kaliber bewijzen dat die onkunde ook ingebakken zit in hun structuur. En dat is dodelijker dan een cordon.