zaterdag 6 juni 2015

Interview met Michael Ignatieff in Knack

Knack is bij mij zaterdagmiddaglectuur. Ooit was het blad een zeer kritische stem in Vlaanderen die weerwerk bood aan Verhofstadt en aanverwanten. Maar met het vertrek van Van Cauwelaert en Koen Meulenaere is er schoon schip gehouden in de redactie. Walter Pauli kwam over van 'De Morgen' en Joël De Ceulaer mag het laatste blad opvullen. Dat was de man die na een TV-debat op de VRT beweerde dat Hezbollah-terrorist Abu Jahjah het debat tegen Dewinter won met zijn vingers in de neus. Kortom, progressief Vlaanderen op zijn verfijnst.

Naar aanleiding van colloquium van de Open VLD kreeg 'Knack' een interview met Michael Ignatieff, door het blad bestempeld als de belangrijkste filosoof van Canada. Kan best. Maar voor wie zich afvraagt waar sommige ideetjes vandaan komen mag dit stukje niet vergeten lezen.

Zo pleit de man er voor dat we tijdens de revolutie in Libië 'boots on the ground' hadden moeten hebben om de zaak te controleren. Vraag is of er geen 'boots on the ground' waren. Er zijn kritische vragen geweest over hoe de rebellen bepaald wapentuig zo snel konden bedienen. En zowel in het Britse als het Franse leger dienen Noord-Afrikanen. Er zijn geen geregelde troepen naar Libië getrokken, dat is een feit. Opvallend daar is dat de president van buurland Niger stelde dat er geen 'after service' was om de zaak te stabiliseren. De vraag is uiteraard wat 'stabiliseren' juist moet zijn. Libië is uiteengevallen in de oude tribale structuur. Het concept centrale staat is verloren gegaan. Wat kan stabiliseren meer zijn dan een vorm van neo-koloniaal bestuur? Bewijzen de gebeurtenissen in Afghanistan, Irak en Libië niet net dat als we een Westers systeem als centrale staat willen blijven aanhouden dat ofwel enkel door aanwezigheid van externe militairen ofwel door een sectaire of tribale opdeling zal kunnen?

In het debat rond de bootvluchtelingen is de optie bekeken om de vloot aan rotte vissersboten en versleten rubberboten te vernietigen. Kwestie is dat dit een verschuiving van de trafiek zal geven. Maar een permanente aanwezigheid van troepen op de kusten van Noord-Afrika is een weinig uitnodigend beeld.

Daarnaast is de uitspraak van de president van Niger vrij cynisch: jà, jullie mogen de zaken hier oplossen en jà breng alles maar in orde voor de overname van het bestuur maar kom nadien niet klagen als we er onze zin mee doen. Als het mis gaat zwaaien we wel met het onderhoudscontract.

Maar het wordt helemaal leuk als Ignatieff er voor pleit om de bootvluchtelingen te aanzien als... gastarbeiders. In zijn redenering zijn het mensen die naar hier komen om enkele jaren te werken en dan... terug te keren om een zaak te beginnen. Je zou bijna gaan terugdenken aan de dokters die we hier opleidden om later in Zaïre dokter te worden en prompt... hier een praktijk begonnen. Veel dokters hebben ze in Zaïre niet gezien met een diploma van de KUL of de RUG.

Integendeel: vaak zien we naderhand de hele familie naar het Westen komen.

Deze immigratie is contraproductief. Waardevolle arbeidskrachten vertrekken, hun geld gaat over in criminele handen en tot slot blijken ze...onbruikbaar in het Westen. Ja, ze zijn bruikbaar voor de zwarte economie. En in het kader van het vrij verkeer van personen trekken ze van land naar land. Er is uiteraard een verschil tussen de Syrische vuchtelingen en de anderen. Maar de redenering die men opbouwt vertrekt van een verkeerd begin: wij moeten die vluchtelingen niet naar Europa halen maar wel steunen in eigen land. En dat kan alleen als de Afrikanen leren dat beslissen consequenties heeft.

Neem nu de Eritreeërs. Die kregen een referendum over hun onafhankelijkheid van Ethiopië en kozen daar massaal voor. Hun historische leider maakt er een potje van en dus... moet het Westen het maar gaan oplossen. Of neem nu Burundi: ondanks afspraken wil de zittende president nog een extra - ongrondwettelijke - termijn, het land staat op stelten en... het Westen moet tussenkomen. Waar blijven de Chinezen die goed verdienen aan de grondstoffen? Waar blijven de Saoudi's die ondertussen een internationaal niet-erkende aanval uitvoeren op Jemen? Het is wat te gemakkelijk om het Westen - historische en terechte - fouten te verwijten maar bij het minste probleem telkens naar dat Westen te wijzen.

En helemaal leuk wordt het als Ignatieff stelt dat geopolitiek 'out' is. Dat landen geen rekening moeten houden met invloedssferen zoals bij de conflicten in Syrië en Oekraïne waar Rusland de boeman is. 'Landen moeten vrij kunnen kiezen'... Goh. In de ideale wereld zou dat kunnen. De praktijk leert het wel anders.

Tot slot dit citaat: 

Kunnen intellectuelen zoals u overleven in de politiek?
IGNATIEFF: (geamuseerd) Het is heel moeilijk voor ons. We praten te veel. We houden te veel van onze eigen stem en we maken van elk antwoord een speech. Een andere fout van ons is dat we enkel luisteren naar wat mensen ons vertellen en geen aandacht hebben voor wat ze echt bedoelen. Dat is vaak niet hetzelfde. Andere politici hebben daar een beter oor voor.

of met andere woorden: om politiek iets te betekenen moet je ook de realiteit kennen. En daar geeft deze bevlogen Canadese intellectueel in zijn ivoren toren niet bepaald een groot bewijs van... Maar het is zoals met veel dingen zo: het is niet belangrijk wat je zegt zolang je het maar op zo'n manier zegt dat het overtuigend overkomt. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten