Verkiezingen deze week

Met de lokale verkiezingen in Nederland en Frankrijk is er nog eens een reden om eens achter het nieuws te gaan kijken. Want het was me het gekakel weer wel in de media.

In Nederland leverden de Provinciale Staten alvast het volgende beeld: lagere opkomst en kiezers die in de war werden gebracht door de nationale media. De onstabiliteit van de coalitie VVD-PVDA - die dan al steun moesten zoeken bij de oppositie - dreigde te versterken door een mogelijk verlies in de Nederlandse Eerste Kamer. En zo geschiedde...

De PvdA mocht zich nog even verheugen in de exit poll, de klap kwam later. Winnaars werden vooral de 'kleine' partijen en het CDA. Het appèl veranderde het geweer enige tijd terug een ging vol aan tegen de 'belastingen'. In die mate dat de andere traditionele partijen de groene partij nu opriepen om terug verantwoordelijkheid te nemen. De SP won, D'66 won, de kleine christelijke partijen wonnen, de Partij voor de Dieren won en 50 Plus won. Hier en daar kwam er zelfs een lokale partij in de Staten.

Verliezers? Groen-Links hoopt het elan verder te trekken maar verloor toch. En ja, de PVV verloor enkele statenzetels en een zetel in de Eerste Kamer.

Een snelle blik leert dat het verlies zich vooral in Limburg situeert waar de partij interne strubbelingen kende en er een nieuwe lokale partij in hetzelfde vijvertje ging vissen. Maar de PVV heeft het moeilijk om het electoraat naar de stembus te krijgen als Wilders niet prominent in beeld staat. Dat is het risico van partijen rond één boegbeeld. Daarnaast blijken de lokale troepen van Wilders niet altijd te controleren. De problemen in Limburg maar ook de dissidentie naar aanleiding van de 'Minder Minder' - oproep laten hoe dan ook sporen na.

Opvallend is wel dat Wilders nu de confrontatie zoekt met Leefbaar Rotterdam. De PVV is in de Rijnstad de grootste politieke formatie geworden bij deze verkiezingen. Het enorme verlies van de PvdA zorgde daar vooral voor. Leefbaar bestuurt de stad met de gezworen vijand van de PVV, D'66, en Wilders verwijt Leefbaar te kleurloos te zijn geworden. Rommelt het intern bij Leefbaar zodat een aantal verkozenen en/of kaders op zoek zijn naar een duidelijker etiket? Het kan. Maar het fenomeen beperkt zich niet tot Nederland.

Frankrijk was het volgende land op de kalender voor de relatief onbeduidende departementale verkiezingen. Dat niveau staat dicht bij de burger maar er zijn institutionele hervormingen op komst waardoor bijvoorbeeld Parijs en Lyon buiten deze verkiezingen vielen.

Ook nu weer kregen de verkiezingen een nationaal etiket: het FN zou de allergrootste worden en mogelijks departementen gaan besturen. Wordt het dat? Het is niet duidelijk.

Wat wel opvalt zijn de donkere vlekken op de electorale kaart van Frankrijk. Dat zijn de kantons waar het FN aan kop uit de eerste ronde komt. In een vijftal is er meteen een FN'er verkozen met een absolute meerderheid. Dat is ongezien.

Blijkbaar had de partij als ambitie enkele departementen te besturen (Vaucluse, Picardie en nog een paar) en rekende men op 100 verkozenen. Zal dat gehaald worden? Het is maar de vraag.

Meer opvallend in de commentaren op FR3 was wel de vaststelling dat hele gebieden nu stilaan in Front-handen vallen. Er is dus meer en meer sprake van een duurzaam experiment met een groei van onderuit. En dat zou het FN - gegeven dat er geen discussie ontstaat over de leiding - wel eens een definitieve inplanting kunnen bezorgen.

Die inplanting zou wel eens ten koste kunnen gaan van de Ligue Du Sud van Jacques Bompard. Die is historisch sterk ingeplant rond Orange maar kreeg nu wel concurrentie van het Front National als gevolg van een mislukte afspraak bij de aanduiding van de senatoren die het FN een senator zou gekost hebben. . In de eigen stad - met hertekeningen van de grenzen - wipt het FN over de Ligue du Sud maar in een buurkanton zorgt de verdeeldheid er voor dat er een progressieve kandidaat de leiding heeft. Het is afwachten of er een akkoord komt tussen beide partijen. En het nieuws van deze middag is dat een gesprek tussen Bompard en Marion Maréchal-Le Pen op niks is uitgedraaid. Blijkbaar wou het FN de zekere zetel in Orange en de Ligue het laten oplossen in het buurkanton.

NS 24.03.2015: Marion Maréchal- Le Pen maakte deze middag bekend dat in Bollène het FN zich terugtrekt en zo de weg open laat aan de Ligue du Sud om de zetel over te nemen. Het bericht laat duidelijk merken dat het FN dit zonder afspraak doet en de kandidaturen voor Orange handhaaft.