Paal en perk

Het was nipt qua opkomst maar het resultaat was overduidelijk: de 32% Nederlanders die gingen stemmen keurden met ruim 60% het associatieverdrag met Oekraïne af.

De redenen waarom zijn divers maar één rode draad loopt door de meningen: wantrouwen in de wijze waarop de EU wordt geleid. Om die reden gingen ook heel wat mensen niet stemmen want wat zou het uitmaken? Die krijgen alvast gelijk.

Want wat was de reactie uit 'Brussel'? 27 van de 28 landen hebben het verdrag al geratificeerd en waar doet Nederland nu moeilijk over? Dat Nederland het enige land is waar een referendum is afgedwongen werd interesseert de EU-top niet want...ze doen vrolijk verder.

Wie de uitspraken van Karel De Gucht en consorten hoort denkt met heimwee terug naar de tijd toen de PVV de democratie ging vitaliseren. Vandaag klinkt het dat één land zo'n verdrag niet kan tegenhouden en dat de kiezers eigenlijk niet weten waarover ze stemmen en zo voorts en zo verder.

Het is een mantra die ik onderhand al ruim 20 jaar hoor. Kijk, het verdrag van Maastricht ontsnapte aan de guillotine in Frankrijk maar het verdrag over de EMS - wat de voorloper werd van de Euro - faalde in Denemarken. Oplossing? Denemarken werd buiten de EMS gehouden.

Het werd al moeilijker toen Nederland, Ierland en Frankrijk de door Verhofstadt tot Europese Grondwet herdoopt verdrag kelderden. Het Verenigd Koninkrijk en Tsjechië trokken hun referendum in. Met het Verdrag van Lissabon - waar punten en komma's werden herschreven en de titel 'grondwet' werd afgevoerd - joeg men het verdrag door de parlementen. Enkel de Ieren moesten nog een referendum houden maar daar kregen die te horen dat de EU-Black and Tans naar het groene eiland zouden afzakken. Tegenwoordig noemen ze zoiets wel trojka's en wat nog meer.

De wijze waarop het referendum is uitgelokt is bediscussieerbaar. De kern van de zaak is niet zozeer Oekraïne maar wel over welk Europa we willen. En laat ons toch ook eens duidelijk maken dat het continent Europa, de Europese beschavingen en de Europese gedachte nog altijd los van de EU bestaan. Als de EU ooit verdwijnt dan blijft Europa, de Europese beschaving en gedachte nog steeds bestaan.

Alleen is het maar de vraag waar de EU eindigt. Blijven de nationale staten de norm of niet?

Neem nu de problemen met vluchtelingen. De Schengenverdrag haalt de nationale staten eerst de middelen uit de handen en als het mis gaat moet de EU verder gezet worden omdat de nationale staten niet meer zouden weten hoe het moet. Dat was de teneur van Karel De Gucht in 'Ter Zake' gisteren.

Is dat zo?

Wat heeft de Balkan-route stilgelegd? De EU? Of is het omdat Hongarije geen zin had om als transitland te dienen voor de naar de achtergrond verdwenen Merkel? Blijkbaar kunnen nationale staten als ze dat willen toch paal en perk stellen aan problemen. En de EU? Die ging met hangende pootjes naar Ankara.

Zou het dan moeten verbazen dat politici die zich duidelijk profileren op hun nationale staat een sterke aanhang krijgen? Veel politici gedragen zich als in een lemmingenpolonaise als het om de EU gaat.

Ik ben terecht jaloers op Nederland. Als burger krijg je daar nog tenminste een kans om je mening te zeggen en niet alleen een blanco cheque uit te schrijven bij verkiezingen. En aan de ambities van overvoluntaristische policiti kan er dan tenminste nog eens paal en perk gesteld worden. Politici moeten immers gecontroleerd worden door de burgers en niet andersom.